07.05.2023 08:04
Son Güncelleme: 07.05.2023 08:04
1- Fethiye Babadağ’da peş peşe yaşanmış olan kazaları biliyoruz. Daha birkaç gün ilkin bir pilotun feci kazasını yaşamıştık. Arkasından karabulutlar içinde ve fırtınada savrulan pilotları korkuyla izledik. 26 paraşütün ve turistlerin akıbetini yüreğimiz ağzımızda bekledik.
İnanılır şeklinde değildi.
Ağaçlara, yollara, dallara, kayalara düşen pilotlar, turistler.
Bu feci görüntüler üstüne sormuştum:
– Havanın sert olacağı belliydi, kim ve iyi mi bu ölüm uçuşlarına izin verdi?
Ve dün o bölgenin eski ve deneyimli bir pilotu aradı. Gerçekleri uzun uzun söyledi.
Önümüz yaz. Sürem başlıyor.
Ve dünyanın en güzel manzarası Ölüdeniz’e doğru yamaç paraşütleri gene havalanacak. İstiyorum ki…
O aden manzaraya ve mükemmel dekora daha çok kan bulaşmasın. Bu yüzden deneyimli pilotun anlattığı gerçekleri ve çözüm önerisini aynen aktarıyorum:
‘UÇUŞA KARAR VERİCİLER’ SORUNU
‘Burada bir slot sistemimiz var. Daha ilkin burada Türk Hava Kurumu’nun (THK) çalışanı vardı. Slot (uçuş) iznini onlar veriyordu. Sadece 3 yıl ilkin THK’nın slot ekibi buradan alındı.’
2- THK YERİNE BALONCULAR
Deneyimli pilottan öğreniyoruz ki:
THK ekibi yerine Kapadokya Üniversitesi’nden bir ekip gelmiş. Bu ekip Kapadokya bölgesindeki balonların uçuşunu düzenleyen bir ekip.
– Peki bu ekibin yamaç paraşütü için uçuş izni verme yeterliliği var mıdır?
Cevabı şu şekilde veriyor:
‘Şu demek oluyor ki bu arkadaşların yamaç paraşütüyle ilgili detayları kafi değil. Ne yazık ki yamaç paraşütü konusunu bilmiyorlar. Onlar balonla ilgililer. Yamaç paraşütü sporunda her yörenin özellikleri kendisine göredir. Şu demek oluyor ki her bölgenin kendisine gore hava ve rüzgâr durumları vardır. Bugün benim 10 binin üstünde uçuşum da olsa mesela ben Uzungöl’e gitsem… O şekilde derhal uçamam. Ne olursa olsun oradaki mahalli bir pilottan informasyon ve deneyim almam gerekir.’
Bu gerçeği öğrenince insan ister istemez soruyor:
– Peki Kapadokya Üniversitesi’nden gelen bu dostlar asla yamaç paraşütü yapmışlar mı?
Uzman pilot yanıt veriyor:
‘Babadağ’a Kapadokya Üniversitesi’nden gelen arkadaşların da suçu yok. Zira onların balon uçuş tecrübesine gore bakmış olduğu kriterler yamaç paraşütüne gore oldukca tamamlanmamış ve dar kalıyor. Onlara gore ‘görüş yoksa uçuş yok’ ya da ‘rüzgâr şu seviyenin üstüne çıkarsa uçuş yok.’ İyi niyetliler fakat anladıkları bu kadar.’
YETKİ KARGAŞASI
Bu aşamada oldukca daha vahim bir gerçeği öğreniyorum. Onu da şu şekilde konu alıyor:
‘Slot ekibi ‘Hava sert pisti kapatıyorum’ söylediğinde ne yazık ki bizlerden dostlar gidip ‘Benim limitlerimde ben uçabilirim’ diye baskı yapabiliyor. Sonuçta o pilotlar ticari. Para kazanmak istiyorlar. Böylece yetki kargaşası doğuyor.’
3- AŞIRI PİLOT ARTIŞI
Gene öğreniyorum ki.. 2013’te 150 civarında pilot varmış. Fakat şu anda 400’ün üstünde pilot var.
– Peki bu durum neye yol açıyor?
Onun da cevabı şu şekilde:
‘Pilot sayısı devasa yükseklikte. Oysa kapasite belli. Pilot dostlar sayı fazla olduğundan şirketlerden hakedişlerini oldukca azca alıyorlar. Azca aldıkları için daha çok uçuş halletmeye çalışıyorlar. İyi hava fena hava oldukca dikkat etmiyorlar. Pilot sayısının fazla olması hava trafiğini zorluyor. Biliyorsunuz ki, bundan ilkin yaşanmış olan kaza bundan dolayı olmuştu.’
UÇUŞ REKORU YANLIŞTIR
Ne yazık ki Babadağ’da bir de ‘uçuşta üstün dereceli yarışı’ başlamış. Her yıl ‘Bu yıl 150 bin uçurduk. Seneye 200 bin uçuracağız’ şeklinde bir saçma yarış başlamış. Uçuş sayısı artıyor fakat altyapı ve güvenlik nerede?
AMBULANS VE HELİKOPTER MESELESİ
Üç gün arayla faciaların yaşandığı Babadağ’da 5 pist var. Fakat deneyimli pilottan öğreniyorum ki… Yalnızca 1 ambulans var. O ambulans da ikinci bir ambulans gelmeden yerinden ayrılamıyor. Dahası helikopter de Aydın’dan geliyor. Zamanında müdahale açısından ambulans ve helikopter yetersizliği açıkça ortaya çıkıyor.
4- ÇÖZÜM NASIL OLMALI
Biliyorsunuz ki, her problemi anlatırken, peşinden bir de çözüm kapısı açarım. İşte o tavsiye:
Yamaç paraşütü alanlarında bazı şeylerin sınırlandırılması gerekiyor. Fethiye/Babadağ’da ve her yerde bu olmalı. Ticari bir vaka olduğundan hiç kimseye “Sen uçabilirsin, sen uçamazsın” da diyemezsiniz. Ilk olarak şunun belirlenmesi gerekir:
– Bu dağdan bir günde kaç güvenli uçuş yapılabilir?
Eğer bu sayı bulunursa… Mesela 1 gün içinde bin ya da 2 bin uçuş çıktı. Orada kaç lisanslı şirket var ise bu günlük uçuş sayısını o firmalara bölersiniz. Böylece her firmanın günlük uçuş kotası belli olur. İster 50 pilotla çalışsın, ister 10 pilotla fakat o firmanın günlük uçuş sayısı belli olur. Aşırı yüklenme ve hava trafiği biter.
5- SLOT EKİBİNDE MUTLAKA YÖREYİ BİLEN PİLOT OLMALI
Bu aşamada soruyorum:
– Peki slot ekibi kimlerden oluşmalı?
Uzman pilot yanıt veriyor:
‘Ne olursa olsun o yöreyi bilen, dağdaki hava durumlarını yaşamış ve iyi gözleyebilen deneyimli bir pilot o slot ekibi içinde olmalı.’
6- THK İLE FEDERASYON ÇEKİŞMESİ
Dün yaptığım uyarı üstüne Türkiye Hava Sporları Federasyon Başkanı Ahmet Saim Yılmaz aradı.
Yılmaz yeni seçilmiş fakat tecrübeli bir isim. Şöyleki diyor:
‘Bu başıbozukluk THK ile federasyon arasındaki çekişmelerden kaynaklandı. Biz yeni seçildik. Buradan sonrasında THK ile beraber internasyonal kurallara uygun bir ortam için kolları sıvayacağız.’
Başkan Yılmaz bu şekilde diyor fakat…
Bana gore önlerinde koskocaman bir siyaset duruyor.
Babadağ’dan standartlara uygun güvenli bir uçuş için ilkin “siyaset dağı”nı aşmak gerekiyor.
Turizmden ormana, Sıhhat Bakanlığı’ndan içişlerine kadar birçok bakanlık devrede.
Valilik ve belediyelerin yetkili olarak bu mevzuda ortaklık olmalı. İyi pazarlar.
Son Dakika Haberler